Giáo d?c

百度 21日，人民解放军强渡长江。

Giáo d?c là hình th?c h?c t?p theo ?ó ki?n th?c, k? n?ng, ???c trao truy?n t? th? h? này sang th? h? khác th?ng qua gi?ng d?y, ?ào t?o, hay nghiên c?u. Giáo d?c th??ng di?n ra d??i s? h??ng d?n c?a ng??i khác, nh?ng c?ng có th? th?ng qua t? h?c.^[1] B?t c? tr?i nghi?m nào có ?nh h??ng ?áng k? lên cách mà ng??i ta suy ngh?, c?m nh?n, hay hành ??ng ??u có th? ???c xem là có tính giáo d?c. Tuy nhiên, kh?ng th? b?t ép m?t ng??i h?c m?t th? gì ?ó mà b?n than h? kh?ng có nhu c?u,nh? v?y là ph?n giáo d?c Giáo d?c th??ng ???c chia thành các giai ?o?n nh? giáo d?c tu?i ?u th?, giáo d?c ti?u h?c, giáo d?c trung h?c, và giáo d?c ??i h?c.

V? m?t t? nguyên, "education" trong ti?ng Anh có g?c La-tinh ēducātiō ("nu?i d??ng, nu?i d?y") g?m ēdūcō ("t?i giáo d?c, t?i ?ào t?o"), liên quan ??n t? ??ng am ēdūcō ("t?i ti?n t?i, t?i l?y ra; t?i ??ng d?y").^[2] Trong ti?ng Vi?t, giáo (教) có ngh?a là "d?y cho bi?t", d?c (育) có ngh?a là "nu?i n?ng" (??ng nh?m sang d?c (欲) mang ngh?a là "ham mu?n" nh? d?c v?ng, tình d?c); giáo d?c là "d?y d? gay nu?i ?? c? trí-d?c, ??c-d?c, th?-d?c".^[3]

T?i Vi?t Nam, m?t ??nh ngh?a khác v? giáo d?c ???c Giáo s? H? Ng?c ??i ??a ra nh? sau: Giáo d?c là m?t quá trình mà trong ?ó ki?n th?c, k? n?ng và kinh nghi?m c?a m?t ng??i hay m?t nhóm ng??i này ???c truy?n t?i m?t cách t? nhiên mà kh?ng h? áp ??t sang m?t ng??i hay m?t nhóm ng??i khác th?ng qua gi?ng d?y, ?ào t?o hay nghiên c?u ?? t? ?ó tìm ra, khuy?n khích, ??nh h??ng và h? tr? m?i cá nhan phát huy t?i ?a ???c ?u ?i?m và s? thích c?a b?n than khi?n h? tr? thành chính mình, qua ?ó ?óng góp ???c t?i ?a n?ng l?c cho x? h?i trong khi v?n th?a m?n ???c quan ?i?m, s? thích và th? m?nh c?a b?n than.^{[c?n d?n ngu?n]}

Quy?n giáo d?c ???c nhi?u chính ph? th?a nh?n. ? c?p ?? toàn c?u, ?i?u 13 c?a C?ng ??c Qu?c t? v? các Quy?n Kinh t?, X? h?i và V?n hóa (1966) c?a Liên H?p Qu?c c?ng nh?n quy?n giáo d?c c?a t?t c? m?i ng??i.^[4] M?c dù ? h?u h?t các n??c, giáo d?c có tính ch?t b?t bu?c cho ??n m?t ?? tu?i nh?t ??nh, vi?c ??n tr??ng th??ng kh?ng b?t bu?c; m?t s? ít các b?c cha m? ch?n cho con cái h?c ? nhà, h?c tr?c tuy?n, hay nh?ng hình th?c t??ng t?.

L?ch s?

Giáo d?c v?i t? cách là m?t ngành khoa h?c kh?ng th? tách r?i nh?ng truy?n th?ng giáo d?c t?ng t?n t?i tr??c ?ó. Trong x? h?i, ng??i l?n giáo d?c ng??i tr? nh?ng ki?n th?c và k? n?ng c?n ph?i th?ng th?o và c?n trao truy?n l?i cho th? h? ti?p theo. S? phát tri?n v?n hóa, và s? ti?n hóa c?a loài ng??i, ph? thu?c vào l? l?i trao truy?n tri th?c này. ? nh?ng x? h?i t?n t?i tr??c khi có ch? vi?t, giáo d?c ???c th?c hi?n b?ng l?i nói và th?ng qua b?t ch??c. Nh?ng cau chuy?n k? ???c ti?p t?c t? ??i này sang ??i khác. R?i ng?n ng? nói phát tri?n thành nh?ng ch? và ky hi?u. Chi?u sau và ?? r?ng c?a ki?n th?c có th? ???c b?o t?n và trao truy?n gia t?ng v??t b?c. Khi các n?n v?n hóa b?t ??u m? r?ng ki?n th?c v??t quá nh?ng k? n?ng c? b?n v? giao ti?p, ??i chác, ki?m ?n, th?c hành t?n giáo, v.v..., giáo d?c chính quy và vi?c ?i h?c cu?i cùng di?n ra.

? ph??ng Tay, tri?t h?c Hy L?p c? ??i ra ??i vào th? k? VI TCN. Plato, tri?t gia Hy L?p c? ?i?n, nhà toán h?c, và nhà v?n vi?t nh?ng ??i tho?i tri?t h?c, l?p ra H?c vi?n ? Athens. ?ay là c? s? giáo d?c b?c cao ??u tiên ? ph??ng Tay. C?m th?y b? tác ??ng b?i l?i r?n c?a th?y mình, tri?t gia Socrates, tr??c khi ?ng b? x? t? m?t cách b?t c?ng r?ng "m?t cu?c ??i kh?ng ???c kh?o sát là m?t cu?c ??i kh?ng ?áng s?ng", Plato và h?c trò c?a mình, nhà khoa h?c chính tr? Aristotle, ?? giúp ??t n?n móng cho tri?t h?c ph??ng Tay và cho khoa h?c.^[5]

Thành ph? Alexandria ? Ai C?p, ???c thi?t l?p vào n?m 330 TCN, tr? thành n?i k? t?c Athens v?i t? cách là cái n?i tri th?c c?a th? gi?i ph??ng Tay. Alexandria có nhà toán h?c Euclid và nhà gi?i ph?u h?c Herophilus; n?i xay d?ng Th? vi?n Alexandria v? ??i; và n?i ?? d?ch Thánh kinh Hebrew qua ti?ng Hy L?p. R?i v?n minh Hy L?p b? nh?p vào ?? qu?c La M?. Khi ?? qu?c La M? và t?n giáo m?i c?a mình là Ki-t? giáo ti?p t?c t?n t?i d??i m?t hình th?c ngày càng b? Hy L?p c? ??i hóa th?i ?? qu?c Byzantine ?óng ?? t?i Constantinople ? ph??ng ??ng, v?n minh ph??ng Tay ??ng tr??c s? s?p ?? v? tri th?c và t? ch?c theo sau s? s?p ?? c?a Rome vào n?m 476.^[6]

? ph??ng ??ng, Kh?ng T? (551–479 TCN) ? n??c L? là tri?t gia c? ??i có ?nh h??ng nh?t c?a Trung Qu?c. Cách nhìn v? giáo d?c c?a Kh?ng T? ti?p t?c ?nh h??ng lên x? h?i Trung Qu?c và các n??c láng gi?ng nh? Tri?u Tiên, Vi?t Nam, và Nh?t B?n. Kh?ng T? t?p h?p m?n ?? và mi?t mài tìm ki?n m?t quan v??ng, ng??i s? áp d?ng nh?ng ly t??ng tr? n??c c?a mình, nh?ng m?i kh?ng tìm ra. Th? mà Lu?n ng?, m?t tác ph?m c?a ?ng ???c các m?n ?? ghi chép, l?i ti?p t?c có ?nh h??ng lên giáo d?c ? ph??ng ??ng, k? c? trong th?i hi?n ??i. T?i ?n ?? c? ??i, nhi?u trung tam h?c t?p b?c cao c?a Ph?t giáo ?? ???c thi?t l?p và phát tri?n r?c r? nh? Tak?a?ilā, Nālandā, Vikrama?īla, và Puspagiri.

? Tay ?u, sau s? s?p ?? c?a Rome, Giáo h?i C?ng giáo n?i lên nh? m?t l?c l??ng th?ng nh?t. Ban ??u v?i t? cách là k? duy nh?t l?u gi? ho?t ??ng h?c t?p ? Tay ?u, nhà th? thi?t l?p các tr??ng h?c trong ti?n k? Trung c? nh? nh?ng trung tam giáo d?c b?c cao. M?t s? nh?ng tr??ng này sau phát tri?n thành nh?ng vi?n ??i h?c th?i Trung c? và là t? tiên c?a nh?ng vi?n ??i h?c chau ?u hi?n ??i.^[6] Các vi?n ??i h?c c?a các qu?c gia theo Ki-t? giáo ? ph??ng Tay phát tri?n t?t ? kh?p Tay ?u, khuy?n khích t? do nghiên c?u và ?? s?n sinh ra nhi?u h?c gi? và nhà tri?t h?c t? nhiên ti?ng t?m. Vi?n ??i h?c Bologna ???c xem là vi?n ??i h?c liên t?c ho?t ??ng lau ??i nh?t.

? nh?ng n?i khác trong th?i Trung c?, khoa h?c và toán h?c H?i giáo phát tri?n r?c r? d??i ch? ?? khalifah thi?t l?p kh?p vùng Trung ??ng, kéo dài t? bán ??o Iberia ? phía Tay cho t?i s?ng ?n ? phía ??ng và t?i tri?u Almoravid và ?? qu?c Mali ? phía Nam.

Th?i Ph?c h?ng ? chau ?u m? ra m?t th?i ??i m?i c?a theo ?u?i tri th?c và nghiên c?u khoa h?c và c?a s? tran tr?ng nh?ng giá tr? v?n minh Hy L?p và La M?. Vào kho?ng n?m 1450, Johannes Gutenberg phát tri?n m?t x??ng in, gúp các tác ph?m v?n ch??ng ???c ph? bi?n nhanh h?n. ? th?i các ?? qu?c chau ?u, nh?ng t? t??ng giáo d?c c?a chau ?u trong các l?nh v?c tri?t h?c, t?n giáo, ngh? thu?t, và khoa h?c lan truy?n ra kh?p th? gi?i. Các nhà truy?n giáo và các h?c gi? c?ng mang v? nh?ng t? t??ng m?i t? nh?ng n?n v?n minh khác — ch?ng h?n nh?ng nhà truy?n giáo dòng Jesuit ? Trung Qu?c ?? ?óng m?t vai trò quan tr?ng trong vi?c trao ??i ki?n th?c, khoa h?c, và v?n hóa gi?a Trung Qu?c và ph??ng Tay, d?ch nh?ng tác ph?m ph??ng Tay nh? cu?n C? s? c?a Euclid ra cho các h?c gi? Trung Qu?c và d?ch nh?ng t? t??ng Kh?ng T? ra cho ??c gi? ph??ng Tay. ??n Th?i k? Khai sáng thì ? ph??ng Tay n?i lên cách nhìn có tính cách th? t?c h?n v? giáo d?c.

Ngày nay ? h?u h?t các qu?c gia, giáo d?c mang tính ch?t b?t bu?c cho t?t c? tr? em ??n m?t ?? tu?i nh?t ??nh. Do s? ph? c?p giáo d?c, c?ng v?i s? t?ng tr??ng dan s?, UNESCO ??c tính r?ng trong 30 n?m t?i, s? ng??i nh?n ???c giáo d?c chính quy s? nhi?u h?n t?ng s? ng??i t?ng ?i h?c trong toàn b? l?ch s? loài ng??i.^[7]

Giáo d?c chính quy

Ho?t ??ng giáo d?c chính quy liên quan ??n vi?c d?y và h?c trong m?i tr??ng tr??ng h?c và theo m?t ch??ng trình h?c nh?t ??nh. Ch??ng trình h?c này ???c thi?t l?p tùy theo m?c ?ích ?? ???c xác ??nh tr??c c?a tr??ng h?c trong h? th?ng giáo d?c.

Giáo d?c m?m non

Các tr??ng m?m non cung c?p giáo d?c cho ??n ?? tu?i t? 2 ??n 5 tu?i khi tr? em b??c vào giáo d?c ti?u h?c. Giai ?o?n giáo d?c này r?t quan tr?ng trong nh?ng n?m hình thành nhan cách c?a tr?.

Giáo d?c ti?u h?c

Giáo d?c ti?u h?c th??ng bao g?m t? 6 ??n 8 n?m h?c, b?t ??u t? ?? tu?i 5 hay 6, m?c dù th?i gian c? th? tùy thu?c vào t?ng qu?c gia hay t?ng vùng khác nhau trong m?i qu?c gia. Trên toàn c?u, có kho?ng 89% tr? em ? ?? tu?i ?i h?c ?ang h?c ? các tr??ng ti?u h?c, và t? l? này ?ang t?ng lên.^[8] Th?ng qua các ch??ng trình "Giáo d?c cho t?t c? m?i ng??i" do UNESCO ch? ??o, h?u h?t các qu?c gia cam k?t ph? c?p giáo d?c ti?u h?c vào n?m 2015, và ? nhi?u qu?c gia, ti?u h?c là b?c h?c b?t bu?c.

Giáo d?c trung h?c

Trong h?u h?t các h? th?ng giáo d?c hi?n nay trên th? gi?i, giáo d?c trung h?c bao g?m giáo d?c chính quy dành cho thanh thi?u niên. ?ay là giai ?o?n chuy?n ti?p gi?a giáo d?c ti?u h?c, th??ng là b?t bu?c, dành cho tr? v? thành niên, và giáo d?c sau trung h?c hay giáo d?c ??i h?c, v?n mang tính tùy ch?n, dành cho ng??i l?n. Tùy thu?c vào t?ng h? th?ng giáo d?c, các tr??ng h?c trong giai ?o?n này, ho?c m?t ph?n c?a giai ?o?n này, có th? ???c g?i là tr??ng trung h?c hay tr??ng d?y ngh?. Biên gi?i chính xác gi?a giáo d?c ti?u h?c và trung h?c c?ng thay ??i theo t?ng qu?c gia và theo t?ng vùng, th??ng thì kho?ng ? n?m h?c th? b?y hay th? m??i.

Giáo d?c ??i h?c

Giáo d?c ??i h?c, còn g?i là giáo d?c giai ?o?n th? ba hay giáo d?c sau trung h?c (m?c dù các khai ni?m này kh?ng nh?t có ngh?a gi?ng nhau ? t?t c? các n??c), là giáo ?o?n giáo d?c kh?ng b?t bu?c theo sau giáo d?c trung h?c. Giáo d?c ??i h?c th??ng bao g?m b?c cao ??ng, ??i h?c, và sau ??i h?c, c?ng nh? giáo d?c và ?ào t?o ngh?. Các tr??ng ??i h?c và các vi?n ??i h?c là nh?ng c? s? chính cung c?p giáo d?c ??i h?c. Sau khi hoàn thành m?t ch??ng trình giáo d?c ??i h?c, sinh viên th??ng ???c c?p b?ng hay ch?ng ch?.

Giáo d?c ngh?

Giáo d?c ngh? là m?t hình th?c giáo d?c chú tr?ng vào ?ào t?o th?c hành và tr?c ti?p m?t ngh? nh?t ??nh. Giáo d?c ngh? có th? ? d?ng h?c vi?c hay th?c t?p c?ng nh? bao g?m nh?ng c? s? d?y các khóa h?c v? ngh? m?c, n?ng nghi?p, k? thu?t, y khoa, ki?n trúc, các m?n ngh? thu?t.

Giáo d?c ??c bi?t

Trong quá kh?, nh?ng ai b? khuy?t t?t thì th??ng kh?ng ???c ?i h?c. Tr? em khuy?t t?t th??ng ???c các th?y thu?c hay gia s? giáo d?c. Nh?ng th?y thu?c ban ??u này (nh?ng ng??i nh? Itard, Seguin, Howe, Gallaudet) ?? ??t ra n?n móng cho giáo d?c ??c bi?t ngày nay. H? t?p trung vào vi?c gi?ng d?y mang tính cá nhan hóa và nh?ng k? n?ng c?n ??n trong ??i s?ng. Giáo d?c ??c bi?t tr??c ?ay ch? dành cho nh?ng ng??i có nh?ng khuy?t t?t nghiêm tr?ng và ? ?? tu?i còn nh?, nh?ng g?n ?ay thì m? r?ng ra cho b?t c? ai c?m th?y g?p khó kh?n trong h?c t?p.^[9]

Nh?ng hình th?c giáo d?c khác

Giáo d?c thay th?

Giáo d?c m? và giáo d?c tr?c tuy?n

Giáo d?c m? (open education) là m?t thu?t ng? chung^[10] ch? nh?ng t?p quán c?a các c? s? giáo d?c hay nh?ng sáng ki?n giáo d?c nh?m t?o ?i?u ki?n cho nhi?u ng??i ti?p c?n các ch??ng trình giáo d?c và ?ào t?o mà tr??c ?ay ch? ti?p c?n ???c th?ng qua h? th?ng giáo d?c chính quy. Tính t? "m?" nh?m ch? vi?c lo?i tr? nh?ng rào c?n ?? t??c ?i ? m?t s? ng??i c? h?i tham gia vào ho?t ??ng h?c t?p trong các c? s? giáo d?c. M?t khía c?nh c?a giáo d?c m? là vi?c phát tri?n và s? d?ng nh?ng tài nguyên giáo d?c m?.

Giáo d?c tr?c tuy?n (e-learning) là vi?c s? d?ng c?ng ngh? giáo d?c d?a trên các ph??ng ti?n ?i?n t? trong vi?c d?y và h?c. B?ng vi?c s? dung các c?ng ngh? hi?n ??i trên chi?c máy tính mà ng??i dùng có th? tham gia m?t khóa h?c d? dàng. Vi?c d?y và h?c tr?c tuy?n ?ang ???c phát tri?n ? nhi?u c? s? giáo d?c ??i h?c l?n, có th? k? ??n nh? Vi?n ??i h?c Harvard hay là Vi?n ??i h?c Stanford, University of the People,...

Ly thuy?t giáo d?c

M?c ?ích c?a tr??ng h?c

Trong nh?ng n?m ??u ?i h?c, tr?ng tam th??ng xoay quanh vi?c phát tri?n k? n?ng c? b?n v? ??c và vi?t và k? n?ng giao ti?p liên cá nhan nh?m thúc ??y kh? n?ng h?c nh?ng k? n?ng và m?n h?c ph?c t?p h?n. Sau khi có ???c nh?ng kh? n?ng c? b?n này, giáo d?c th??ng chú tr?ng ??n vi?c giúp cho các cá nhan có ???c nh?ng ki?n th?c và k? n?ng c?n thi?t nh?m t?ng c??ng kh? n?ng t?o ra giá tr? và kh? n?ng làm vi?c ki?m s?ng cho mình.^[11] Th?a m?n s? tò mò cá nhan (giáo d?c vì chính nó) và mong mu?n phát tri?n cá nhan (?? nang cao trình ?? mà kh?ng c?n ph?i có ly do c? th? liên quan ??n ngh? nghi?p) c?ng là nh?ng ly do ph? bi?n khi?n ng??i ta theo ?u?i giáo d?c và ?i ??n tr??ng.^[12]

Giáo d?c th??ng ???c xem là ph??ng ti?n giúp t?t c? m?i ng??i v??t qua ngh?ch c?nh, ??t ???c s? c?ng b?ng t?t h?n, và có ???c c?a c?i và ??a v? x? h?i.^[13] Ng??i h?c c?ng có th? b? thúc ??y b?i s? quan tam c?a mình ??n ch? ?? m?n h?c hay k? n?ng ??c thù mà h? ?ang c? g?ng h?c h?i. M? hình giáo d?c ng??i h?c-trách nhi?m ???c thúc ??y b?i s? quan tam c?a ng??i h?c ??n ch? ?? s? ???c h?c.^[14] Giáo d?c c?ng th??ng ???c coi nh? là n?i tr? em có th? phát tri?n theo nh?ng nhu c?u và ti?m n?ng ??c thù,^[15] có m?c ?ích giúp m?i cá nhan phát tri?n tr?n v?n ti?m n?ng c?a mình.

Tam ly h?c giáo d?c

Tam ly h?c giáo d?c là ngành h?c v? vi?c con ng??i h?c nh? th? nào trong nh?ng m?i tr??ng giáo d?c, hi?u qu? c?a nh?ng can thi?p giáo d?c, tam ly h?c gi?ng d?y, và tam ly h?c x? h?i ? tr??ng h?c v?i t? cách là m?t t? ch?c. M?c dù thu?t ng? "tam ly giáo h?c" và "tam ly h?c ???ng" th??ng ???c dùng v?i ngh?a gi?ng nhau, các nhà nghiên c?u và ly thuy?t gia th??ng ???c g?i là các nhà tam ly giáo d?c, trong khi các chuyên gia tam ly làm vi?c ? tr??ng h?c hay nh?ng m?i tr??ng liên quan ??n tr??ng h?c thì ???c g?i là các nhà tam ly h?c ???ng. Tam ly giáo d?c quan tam ??n nh?ng quá trình h?c t?p trong c?ng chúng và trong nh?ng nhóm ng??i, ví d? nh?ng tr? em tài n?ng và nh?ng tr? em khuy?t t?t.

Có th? hi?u ???c m?t ph?n tam ly giáo d?c th?ng qua m?i quan h? c?a nó v?i nh?ng ngành h?c khác. Nó ch? y?u là tam ly h?c, và có m?i quan h? v?i ngành này gi?ng nh? m?i quan h? gi?a ngành y khoa và sinh h?c. Ng??c l?i, tam ly giáo d?c ph?i bày m?t lo?t nh?ng l?nh v?c ??c thù thu?c l?nh v?c nghiên c?u giáo d?c, bao g?m thi?t k? vi?c gi?ng d?y, c?ng ngh? giáo d?c, phát tri?n ch??ng trình h?c, giáo d?c ??c bi?t, và qu?n tr? l?p h?c. Tam ly giáo d?c v?a th?a h??ng v?a ?óng góp vào ngành khoa h?c nh?n th?c và các ngành khoa h?c h?c t?p. ? trong các vi?n ??i h?c, các khoa tam ly giáo d?c th??ng n?m trong các phan khoa hay tr??ng ??i h?c giáo d?c, ?i?u này có th? gi?i thích t?i sao tam ly giáo d?c kh?ng ???c nói ??n nhi?u trong nh?ng cu?n sách giáo khoa nh?p m?n v? tam ly h?c.^[16]

Ph??ng th?c h?c t?p

*M?y y ngh? v? giáo d?c*, m?t tác ph?m n?i ti?ng c?a tri?t gia ng??i Anh John Locke, vi?t vào n?m 1693.

H?n hai th?p niên v?a qua, ng??i ta chú y nhi?u ??n các ph??ng th?c và phong cách h?c t?p. Nh?ng ph??ng th?c h?c t?p th??ng ???c s? d?ng nh?t là: th?ng qua th? giác (visual; h?c d?a trên quan sát và nhìn th?y nh?ng gì ?ang ???c h?c), th?ng qua thính giác (auditory; h?c d?a trên vi?c l?ng nghe th?ng tin và h??ng d?n), và th?ng qua v?n ??ng (kinesthetic; h?c d?a trên s? v?n ??ng, nh? khi tham gia các ho?t ??ng và tr?c ti?p th?c t?p) - vi?t t?t là VAK.^[17] Nh?ng ph??ng th?c h?c t?p khác bao g?m vi?c h?c th?ng qua am nh?c, t??ng tác liên cá nhan, b?ng l?i, t? duy l?gic, v.v...

Dunn và Dunn^[18] t?p trung nh?n di?n nh?ng ?i?u ki?n kích thích có th? ?nh h??ng lên vi?c h?c và vào vi?c ?i?u ch?nh m?i tr??ng h?c ???ng, vào kho?ng cùng th?i gian Joseph Renzulli^[19] ?? ngh? s? d?ng nh?ng chi?n l??c gi?ng d?y khác nhau. Howard Gardner^[20] ?? c?p ??n m?t lo?t nh?ng ph??ng th?c h?c t?p trong ly thuy?t "?a th?ng minh" c?a mình. Các ph??ng pháp tr?c nghi?m tính cách c?a Myers-Briggs (Myers-Briggs Type Indicator) và c?a Keirsey (Keirsey Temperament Sorter), d?a trên nh?ng c?ng trình c?a Carl Jung,^[21] t?p trung tìm hi?u xem tính cách c?a con ng??i ?nh h??ng nh? th? nào ??n cách mà h? t??ng tác v?i ng??i khác, và ?nh h??ng nh? th? nào lên cách mà các cá nhan ph?n ?ng v?i nhau trong m?i tr??ng h?c t?p. C?ng trình c?a David Kolb và Anthony Gregorc^[22] c?ng theo cách ti?p c?n t??ng t?, nh?ng ?? ???c ??n gi?n hóa.

M?t s? ly thuy?t cho r?ng t?t c? các cá nhan h?c t?p có hi?u qu? qua vi?c s? d?ng m?t lo?t nh?ng ph??ng th?c h?c t?p khác nhau, trong khi nh?ng ly thuy?t khác thì cho r?ng các cá nhan có th? thích h?p v?i m?t s? phong cách h?c t?p nh?t ??nh, h?c hi?u qu? h?n th?ng qua nh?ng ph??ng pháp s? d?ng th? giác hay th?ng qua tr?i nghi?m v?n ??ng.^[23] M?t trong nh?ng h? qu? nhóm ly thuy?t th? hai là ?? gi?ng d?y hi?u qu?, ng??i ta nên có nhi?u ph??ng pháp gi?ng d?y bao trùm t?t c? ba ph??ng th?c h?c t?p k? trên ?? h?c sinh nào c?ng có th? h?c theo cách mà mình th?y hi?u qu? nh?t.^[24] Guy Claxton ??t nghi v?n v? m?c ?? hi?u qu? mà nh?ng phong cách h?c t?p nh? VAK có th? mang l?i, ??c bi?t chúng có xu h??ng phan lo?i h?c sinh và nh? th? gi?i h?n vi?c h?c.^[25]^[26] Nh?ng nghiên c?u g?n ?ay cho r?ng "kh?ng có c? s? b?ng ch?ng xác ?áng nào có th? bi?n minh cho vi?c tích h?p nh?ng ?ánh giá phong cách h?c vào ho?t ??ng giáo d?c chung."^[27]

Tri?t h?c giáo d?c

V?i t? cách là m?t l?nh v?c h?c thu?t, tri?t h?c giáo d?c là "ngành tri?t h?c v? giáo d?c và nh?ng v?n ?? c?a nó; [...] ch? ?? trung tam c?a tri?t h?c giáo d?c là giáo d?c, còn nh?ng ph??ng pháp c?a nó là nh?ng ph??ng pháp c?a tri?t h?c.".^[28] "Tri?t h?c giáo d?c có th? là tri?t h?c v? quá trình giáo d?c hay tri?t h?c v? l?nh v?c giáo d?c. Ngh?a là, nó có th? là m?t ph?n c?a giáo d?c theo ngh?a quan tam ??n nh?ng m?c tiêu, d?ng th?c, ph??ng pháp, hay k?t qu? c?a quá trình giáo d?c hay quá trình ???c giáo d?c; hay nó có th? là m?t d?ng metadiscipline theo ngh?a quan tam ??n nh?ng khái ni?m, m?c tiêu, và ph??ng pháp c?a giáo d?c."^[29] Nh? v?y, tri?t h?c giáo d?c v?a là m?t ph?n c?a l?nh v?c giáo d?c v?a là m?t ph?n c?a l?nh v?c tri?t h?c ?ng d?ng, bao g?m các l?nh v?c siêu hình h?c, nh?n th?c lu?n, giá tr? h?c (axiology), và nh?ng cách ti?p c?n tri?t h?c nh?m gi?i quy?t nh?ng v?n ?? trong và v? các ch? ?? nh? ph??ng pháp giáo d?c, chính sách giáo d?c, và ch??ng trình h?c, c?ng nh? quá trình h?c, và nh?ng ch? ?? khác.^[30] Ch?ng h?n, tri?t h?c giáo d?c có th? nghiên c?u b?n ch?t c?a s? nu?i d??ng và giáo d?c, nh?ng giá tr? và chu?n m?c ???c th? hi?n qua vi?c nu?i d??ng và giáo d?c, nh?ng gi?i h?n và vi?c h?p pháp hóa giáo d?c v?i t? cách là m?t ngành h?c thu?t, và m?i quan h? gi?a ly thuy?t giáo d?c và th?c hành giáo d?c.

Ch??ng trình h?c

Trong giáo d?c chính quy, ch??ng trình h?c là m?t t?p h?p nh?ng khóa h?c và n?i dung c?a chúng ? tr??ng h?c. V?i t? cách là m?t y t??ng, t? curriculum trong ti?ng Anh b?t ngu?n t? ch? La-tinh có ngh?a là "???ng ch?y", ch? nh?ng vi?c làm và nh?ng tr?i nghi?m theo ?ó tr? em l?n lên và tr? thành ng??i l?n. Ch??ng trình h?c nh? ??n thu?c, d?a vào m?t ?? c??ng khóa h?c m? t? chung chung ch? nói nh?ng ch? ?? nào s? ???c h?c và h?c ? m?c ?? nh? th? nào thì ???c m?t con ?i?m nào ?ó hay ?? ??t yêu c?u.

M?i ngành h?c thu?t là m?t nhánh c?a tri th?c ???c d?y m?t cách chính quy. M?i ngành h?c th??ng có vài ngành con; s? phan bi?t gi?a các ngành h?c th??ng tùy ti?n và kh?ng r? ràng. Ví d? v? các l?nh v?c h?c thu?t bao g?m các ngành khoa h?c t? nhiên, toán, khoa h?c máy tính, các ngành khoa h?c x? h?i, các ngành nhan v?n, các ngành khoa h?c ?ng d?ng...^[31]

Ho?t ??ng d?y h?c

Gi?ng d?y là thúc ??y ng??i khác h?c t?p. Nh?ng ng??i d?y trong các tr??ng trung h?c và ti?u h?c th??ng ???c g?i là giáo viên, h? ?i?u khi?n ho?t ??ng giáo d?c h?c sinh và có th? d?y nhi?u m?n nh? ??c, vi?t, toán, khoa h?c, và l?ch s?. Nh?ng ng??i d?y trong các c? s? giáo d?c sau trung h?c có th? ???c g?i là giáo viên, gi?ng viên, hay giáo s?, tùy vào lo?i hình c? s? giáo d?c; h? ch? y?u ch? d?y v? chuyên ngành c?a mình. Các nghiên c?u ? Hoa K? cho th?y ch?t l??ng giáo viên là y?u t? quan tr?ng nh?t và duy nh?t ?nh h??ng ??n k?t qu? h?c t?p c?a h?c sinh.^[32]^[33] Cách ?ánh giá ch?t l??ng gi?ng d?y th??ng là s? d?ng các phi?u sinh viên ?ánh giá gi?ng viên, th? nh?ng nh?ng ?ánh giá này b? phê phán là ph?n tác d?ng ??i v?i vi?c h?c và kh?ng chính xác do sinh viên thiên v?.^[34]

Kinh t? h?c giáo d?c

T? l? giáo d?c cao ???c coi là y?u t? thi?t y?u giúp các qu?c gia ??t ???c m?c ?? t?ng tr??ng kinh t? cao.^[35] Nh?ng phan tích th?c nghi?m có xu h??ng ?ng h? tiên ?oán ly thuy?t cho r?ng các n??c nghèo có th? phát tri?n nhanh h?n các n??c giàu b?i vì n??c nghèo có th? áp d?ng nh?ng c?ng ngh? hàng ??u mà n??c giàu ?? th? và ki?m tra. Tuy v?y, vi?c chuy?n giao c?ng ngh? c?n ??n nh?ng nhà qu?n ly và nh?ng k? s? có ki?n th?c t?t, nh?ng ng??i có th? v?n hành nh?ng máy móc hay t?p quán s?n xu?t m?i h?c ???c t? nh?ng n??c ?i ??u. Do v?y kh? n?ng h?c t?p t? nh?ng n??c ?i tr??c c?a m?t qu?c gia là m?t hàm s? c?a v?n nhan l?c mà qu?c gia ?ó ?ang có. Nghiên c?u g?n ?ay v? nh?ng y?u t? quy?t ??nh ??n phát tri?n kinh t? cho th?y t?m quan tr?ng c?a nh?ng th? ch? kinh t? c?n b?n,^[36] và vai trò c?a nh?ng k? n?ng nh?n th?c.^[37]

Chú thích

^ Dewey, John (1997). Democracy and Education. The Free Press. tr. 1–4. ISBN 0-684-83631-9.
^ educate. Etymonline.com. Truy c?p ngày 21 tháng 10 n?m 2011.
^ H?i Khai Trí Ti?n ??c, Vi?t-Nam T?-?i?n, Trung-B?c Tan-V?n, 1931.
^ ICESCR, Article 13.1
^ "Plato". Encyclopaedia Britannica. 2002.
^ ^a ^b Geoffrey Blainey; A Very Short History of the World; Penguin Books, 2004
^ Robinson, K.: Schools Kill Creativity. TED Talks, 2006, Monterrey, CA, USA.
^ UNESCO, Education For All Monitoring Report 2008, Net Enrollment Rate in primary education
^ Special Education. Oxford: Elsevier Science and Technology. 2004.
^ Open education for a global economy
^ "Home: Career Outlook: U.S. Bureau of Labor Statistics" (PDF). Truy c?p ngày 10 tháng 2 n?m 2015.
^ "Reed College | Reed College Admission Office". Reed.edu. B?n g?c l?u tr? ngày 3 tháng 12 n?m 2013. Truy c?p ngày 24 tháng 10 n?m 2012.
^ Sargent, M. (1994) The New Sociology for Australians (3rd Ed), Longman Chesire, Melbourne
^ J. Scott Armstrong (2012). "Natural Learning in Higher Education" (PDF). Encyclopedia of the Sciences of Learning. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 5 tháng 11 n?m 2011. Truy c?p ngày 14 tháng 12 n?m 2013.
^ Schofield, K. (1999). The Purposes of Education, Queensland State Education
^ Lucas, J. L., Blazek, M. A., Raley, A. B., & Washington, C. (2005). The lack of representation of educational and school psychology in introductory psychology textbooks. Educational Psychology, 25, 347-351.
^ Swassing, R. H., Barbe, W. B., & Milone, M. N. (1979). The Swassing-Barbe Modality Index: Zaner-Bloser Modality Kit. Columbus, OH: Zaner-Bloser.
^ "Dunn and Dunn". Learningstyles.net. B?n g?c l?u tr? ngày 3 tháng 2 n?m 2009. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.
^ "Biographer of Renzulli". Indiana.edu. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.
^ Thomas Armstrong's website L?u tr? ngày 21 tháng 3 n?m 2009 t?i Wayback Machine detailing Multiple Intelligences
^ "Keirsey web-site". Keirsey.com. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.
^ "Type Delineator description". Algonquincollege.com. B?n g?c l?u tr? ngày 1 tháng 3 n?m 2009. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.
^ Barbe, W. B., & Swassing, R. H., with M. N. Milone. (1979). Teaching through modality strengths: Concepts and practices. Columbus, OH: Zaner-Bloser,
^ "Learning modality description from the Learning Curve website". Library.thinkquest.org. Truy c?p ngày 19 tháng 6 n?m 2010.
^ "Guy Claxton speaking on What's The Point of School?". dystalk.com. Truy c?p ngày 23 tháng 4 n?m 2009.
^ J. Scott Armstrong (1983). "Learner Responsibility in Management Education, or Ventures into Forbidden Research (with Comments)" (PDF). Interfaces. Quy?n 13. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 20 tháng 6 n?m 2010. Truy c?p ngày 14 tháng 12 n?m 2013.
^ Pashler, Harold; McDonald, Mark; Rohrer, Doug; Bjork, Robert (2009). "Learning Styles: Concepts and Evidence" (PDF). Psychological Science in the Public Interest. Quy?n 9 s? 3. tr. 105–119. doi:10.1111/j.1539-6053.2009.01038.x. ISSN 1529-1006. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 13 tháng 11 n?m 2011. Truy c?p ngày 14 tháng 12 n?m 2013.
^ Noddings, Nel (1995). Philosophy of Education. Boulder, CO: Westview Press. tr. 1. ISBN 0-8133-8429-X.
^ Frankena, William K.; Raybeck, Nathan; Burbules, Nicholas (2002). "Philosophy of Education". Trong Guthrie, James W. (biên t?p). Encyclopedia of Education, 2nd edition. New York, NY: Macmillan Reference. ISBN 0-02-865594-X.
^ Noddings 1995, tr. 1–6
^ "Examples of subjects". Curriculumonline.gov.uk. B?n g?c l?u tr? ngày 21 tháng 8 n?m 2008. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.
^ Winters, Marcus. Teachers Matter: Rethinking How Public Schools Identify, Reward, and Retain Great Educators. Rowman & Littlefield. tr. 160. ISBN 978-1-4422-1077-6.
^ How the world's best-performing school systems come out on top L?u tr? ngày 27 tháng 9 n?m 2011 t?i Wayback Machine. mckinsey.com. September 2007
^ J. Scott Armstrong (2012). "Natural Learning in Higher Education". Encyclopedia of the Sciences of Learning.
^ Eric A. Hanushek (2005). Economic outcomes and school quality. International Institute for Educational Planning. ISBN 978-92-803-1279-9. Truy c?p ngày 21 tháng 10 n?m 2011.
^ Daron Acemoglu, Simon Johnson, and James A. Robinson (2001). "The Colonial Origins of Comparative Development: An Empirical Investigation". American Economic Review. Quy?n 91 s? 5. tr. 1369–1401. doi:10.2139/ssrn.244582. JSTOR 2677930. B?n g?c l?u tr? ngày 14 tháng 5 n?m 2012. Truy c?p ngày 15 tháng 12 n?m 2013.{{Chú thích t?p chí}}: Qu?n ly CS1: nhi?u tên: danh sách tác gi? (liên k?t)
^ Eric A. Hanushek and Ludger Woessmann (2008). "The role of cognitive skills in economic development" (PDF). Journal of Economic Literature. Quy?n 46 s? 3. tr. 607–608. doi:10.1257/jel.46.3.607. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 5 tháng 1 n?m 2011. Truy c?p ngày 15 tháng 12 n?m 2013.

??c thêm

V?n phòng Qu?c t? v? Giáo d?c c?a UNESCO (2004). Chan dung nh?ng nhà c?i cách giáo d?c tiêu bi?u trên th? gi?i. Nhà xu?t b?n. Tri Th?c. {{Chú thích sách}}: Liên k?t ngoài trong |title= (tr? giúp) Nguyên tác: UNESCO International Bureau of Education. Thinkers of Education L?u tr? ngày 6 tháng 1 n?m 2010 t?i Wayback Machine (Các nhà t? t??ng trong giáo d?c).
Rhodes, Frank H. T. (2009). T?o d?ng t??ng lai: Vai trò c?a các vi?n ??i h?c Hoa K?. Hoàng Kháng, T? Di?u Lan, và Lê L?u Di?u ??c d?ch. TP. H? Chí Minh: Nhà xu?t b?n. V?n hóa Sài Gòn. {{Chú thích sách}}: Liên k?t ngoài trong |title= (tr? giúp) Nguyên tác: Rhodes, Frank H. T. (2001). The Creation of the Future: The Role of the American University. Ithaca: Cornell University Press. ISBN 0-8014-3937-X.
Do, Khe Ba (1970). The Community Junior College Concept: A Study of Its Relevance to Postwar Reconstruction in Vietnam. Los Angeles, California: University of Southern California. {{Chú thích sách}}: Liên k?t ngoài trong |t?a ??= (tr? giúp) Lu?n án Ti?n s?.
H? Tú B?o và các c?ng s? (2006). "S? d?ng trí th?c Vi?t ki?u ?? xay d?ng giáo d?c ??i h?c ch?t l??ng cao t?i Vi?t Nam: M?t ?? án". B?n g?c l?u tr? ngày 8 tháng 12 n?m 2013. Truy c?p ngày 6 tháng 12 n?m 2013. Th?i ??i m?i, s? 9, tháng 11/2006.

Liên k?t ngoài

Giáo d?c t?i T? ?i?n bách khoa Vi?t Nam
Education t?i Encyclop?dia Britannica (ti?ng Anh)
Educational Resources. Vi?n ??i h?c Colorado-Boulder.
International comparable statistics on education systems L?u tr? ngày 15 tháng 5 n?m 2007 t?i Wayback Machine. UNESCO Institute for Statistics.
OECD education statistics. OECD.
Planipolis: a portal on education plans and policies L?u tr? ngày 4 tháng 7 n?m 2010 t?i Wayback Machine. UNESCO.
IIEP Publications on Education Systems L?u tr? ngày 20 tháng 10 n?m 2014 t?i Wayback Machine. UNESCO.
Professional thesis writers uk

[1] Dewey, John (1997). Democracy and Education. The Free Press. tr. 1–4. ISBN 0-684-83631-9.

[2] ucate. Etymonline.com. Truy c?p ngày 21 tháng 10 n?m 2011.

[VNTD-3] H?i Khai Trí Ti?n ??c, Vi?t-Nam T?-?i?n, Trung-B?c Tan-V?n, 1931.

[ICESCR-art13.1-4] ICESCR, Article 13.1

[Br-5] "Plato". Encyclopaedia Britannica. 2002.

[autogenerated2-6] Geoffrey Blainey; A Very Short History of the World; Penguin Books, 2004

[7] Robinson, K.: Schools Kill Creativity. TED Talks, 2006, Monterrey, CA, USA.

[8] UNESCO, Education For All Monitoring Report 2008, Net Enrollment Rate in primary education

[Credo_Reference-9] Special Education. Oxford: Elsevier Science and Technology. 2004.

[10] Open education for a global economy

[11] "Home: Career Outlook: U.S. Bureau of Labor Statistics" (PDF). Truy c?p ngày 10 tháng 2 n?m 2015.

[12] "Reed College | Reed College Admission Office". Reed.edu. B?n g?c l?u tr? ngày 3 tháng 12 n?m 2013. Truy c?p ngày 24 tháng 10 n?m 2012.

[Sargent-13] Sargent, M. (1994) The New Sociology for Australians (3rd Ed), Longman Chesire, Melbourne

[autogenerated3-14] J. Scott Armstrong (2012). "Natural Learning in Higher Education" (PDF). Encyclopedia of the Sciences of Learning. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 5 tháng 11 n?m 2011. Truy c?p ngày 14 tháng 12 n?m 2013.

[15] Schofield, K. (1999). The Purposes of Education, Queensland State Education

[16] Lucas, J. L., Blazek, M. A., Raley, A. B., & Washington, C. (2005). The lack of representation of educational and school psychology in introductory psychology textbooks. Educational Psychology, 25, 347-351.

[17] Swassing, R. H., Barbe, W. B., & Milone, M. N. (1979). The Swassing-Barbe Modality Index: Zaner-Bloser Modality Kit. Columbus, OH: Zaner-Bloser.

[18] "Dunn and Dunn". Learningstyles.net. B?n g?c l?u tr? ngày 3 tháng 2 n?m 2009. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.

[19] "Biographer of Renzulli". Indiana.edu. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.

[20] Thomas Armstrong's website L?u tr? ngày 21 tháng 3 n?m 2009 t?i Wayback Machine detailing Multiple Intelligences

[21] "Keirsey web-site". Keirsey.com. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.

[22] "Type Delineator description". Algonquincollege.com. B?n g?c l?u tr? ngày 1 tháng 3 n?m 2009. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.

[23] Barbe, W. B., & Swassing, R. H., with M. N. Milone. (1979). Teaching through modality strengths: Concepts and practices. Columbus, OH: Zaner-Bloser,

[24] "Learning modality description from the Learning Curve website". Library.thinkquest.org. Truy c?p ngày 19 tháng 6 n?m 2010.

[titleGuy_Claxton_speaking_on_What's_The_Point_of_School-25] "Guy Claxton speaking on What's The Point of School?". dystalk.com. Truy c?p ngày 23 tháng 4 n?m 2009.

[26] J. Scott Armstrong (1983). "Learner Responsibility in Management Education, or Ventures into Forbidden Research (with Comments)" (PDF). Interfaces. Quy?n 13. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 20 tháng 6 n?m 2010. Truy c?p ngày 14 tháng 12 n?m 2013.

[27] Pashler, Harold; McDonald, Mark; Rohrer, Doug; Bjork, Robert (2009). "Learning Styles: Concepts and Evidence" (PDF). Psychological Science in the Public Interest. Quy?n 9 s? 3. tr. 105–119. doi:10.1111/j.1539-6053.2009.01038.x. ISSN 1529-1006. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 13 tháng 11 n?m 2011. Truy c?p ngày 14 tháng 12 n?m 2013.

[NoddingsPOE-28] Noddings, Nel (1995). Philosophy of Education. Boulder, CO: Westview Press. tr. 1. ISBN 0-8133-8429-X.

[POEE-29] Frankena, William K.; Raybeck, Nathan; Burbules, Nicholas (2002). "Philosophy of Education". Trong Guthrie, James W. (biên t?p). Encyclopedia of Education, 2nd edition. New York, NY: Macmillan Reference. ISBN 0-02-865594-X.

[30] Noddings 1995, tr. 1–6

[31] "Examples of subjects". Curriculumonline.gov.uk. B?n g?c l?u tr? ngày 21 tháng 8 n?m 2008. Truy c?p ngày 20 tháng 4 n?m 2009.

[32] Winters, Marcus. Teachers Matter: Rethinking How Public Schools Identify, Reward, and Retain Great Educators. Rowman & Littlefield. tr. 160. ISBN 978-1-4422-1077-6.

[WRS-33] How the world's best-performing school systems come out on top L?u tr? ngày 27 tháng 9 n?m 2011 t?i Wayback Machine. mckinsey.com. September 2007

[autogenerated1-34] J. Scott Armstrong (2012). "Natural Learning in Higher Education". Encyclopedia of the Sciences of Learning.

[35] Eric A. Hanushek (2005). Economic outcomes and school quality. International Institute for Educational Planning. ISBN 978-92-803-1279-9. Truy c?p ngày 21 tháng 10 n?m 2011.

[36] Daron Acemoglu, Simon Johnson, and James A. Robinson (2001). "The Colonial Origins of Comparative Development: An Empirical Investigation". American Economic Review. Quy?n 91 s? 5. tr. 1369–1401. doi:10.2139/ssrn.244582. JSTOR 2677930. B?n g?c l?u tr? ngày 14 tháng 5 n?m 2012. Truy c?p ngày 15 tháng 12 n?m 2013.{{Chú thích t?p chí}}: Qu?n ly CS1: nhi?u tên: danh sách tác gi? (liên k?t)

[37] Eric A. Hanushek and Ludger Woessmann (2008). "The role of cognitive skills in economic development" (PDF). Journal of Economic Literature. Quy?n 46 s? 3. tr. 607–608. doi:10.1257/jel.46.3.607. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 5 tháng 1 n?m 2011. Truy c?p ngày 15 tháng 12 n?m 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

x t s Các ngành ngh? chính
Ngành ngh? b?c m?t	N?ng nghi?p Hoa Làm v??n Cà phê Th?t ?ánh cá Lam nghi?p Khai khoáng D?u khí ?á phi?n d?u
Ngành ngh? b?c hai	Ch? t?o Hàng kh?ng v? tr? ?óng tàu ?i?n t? ? t? Bán d?n V? khí C?ng nghi?p C?ng nghi?p n?ng C?ng nghi?p nh? Xay d?ng ?i?n l?c Th?c ph?m Hoá ch?t Ch?t d?o L?ng thú D?t may Qu?ng cáo N?ng l??ng N?ng l??ng tái t?o Th?t h?p D??c ph?m
Ngành ngh? b?c ba	Tài chính B?o hi?m Ch?m sóc s?c kho? D?ch v? khách hàng Chuyên m?n Th? thao Du l?ch
Ngành ngh? b?c b?n	Sáng t?o Th?i trang ?i?n ?nh ?m nh?c Trò ch?i ?i?n t? Giáo d?c Ho?t ??ng x? h?i R??u c?n Anime Ph?n m?m Xe ??p C?ng ngh? sinh h?c Máy tính N?i dung V?n hoá Gi?i trí D?ch v? l?u trú Th?ng tin Ng?n ng? Th? gi?n Xe ?ua Nh?a ghép thuy?n Th? thanh toán Ch?m sóc cá nhan Nghèo Nghe nhìn chuyên nghi?p Gi?y và b?t gi?y Phát thanh B?t ??ng s?n Nhà ??t D?ch v? tr?c tuy?n Tình d?c Showbiz N?n t?ng kh?ng gian B?n v?ng Thu?c lá N??c

x t s C?ng ?n vi?c làm
Phan lo?i	Vi?c làm th?i v? C?ng vi?c t?m th?i Làm vi?c toàn th?i gian H?p ??ng bán th?i gian Ngh? t? do C?ng nhan lành ngh? Nhà th?u ??c l?p C?ng vi?c t?m th?i Nhi?m k? h?c thu?t Lao ??ng ph? th?ng Ti?n c?ng lao ??ng
Tuy?n d?ng	??n xin vi?c Ki?m tra ly l?ch M?ng l??i kinh doanh H?p ??ng lao ??ng Th? xin vi?c H? s? xin vi?c Ki?m tra ma túy Tuy?n d?ng C? v?n vi?c làm Tìm ki?m ?i?u hành Ch??ng trình ??nh h??ng H?i ch? vi?c làm Gian l?n vi?c làm Tìm ki?m vi?c làm Ph?ng v?n xin vi?c M?i gi?i lao ??ng Quá trình tuy?n d?ng ng??i có trình ?? cao h?n yêu c?u Hòa nh?p c?ng vi?c Ly thuy?t phù h?p gi?a tính cách và c?ng vi?c S? phù h?p gi?a con ng??i và m?i tr??ng Th? vi?c (n?i làm vi?c) Th? gi?i thi?u S? y?u ly l?ch Tuy?n d?ng ??ng th?i sinh viên t?t nghi?p m?i Tình tr?ng thi?u vi?c làm K? ho?ch làm vi?c t?i nhà
Vai trò	Giáo d?c h?p tác Ng??i lao ??ng Ch? lao ??ng Th?c t?p Vi?c làm Nhan viên chính th?c Vi?c làm lau dài Nhan viên t?m th?i lau dài Nhan viên b? sung Ng??i giám sát Ho?t ??ng tình nguy?n
Giai c?p	Nhan viên c? c?n xanh Gold-collar worker Green-collar worker Grey-collar Nhan viên c? c?n h?ng Nhan viên c? c?n tr?ng
Ngh? nghi?p và ?ào t?o	H?c ngh? Ngh? ph? ?ánh giá ngh? nghi?p T? v?n ngh? nghi?p Phát tri?n s? nghi?p Hu?n luy?n T?ng l?p sáng t?o Giáo d?c Giáo d?c th??ng xuyên Phát tri?n chuyên m?n C?ng ngh? giáo d?c Kh? n?ng làm vi?c Giáo d?c b? sung Tr??ng sau ??i h?c ?ào t?o ??nh h??ng Phát tri?n chuyên m?n Nhan viên tri th?c C?p phép hành ngh? H?c t?p su?t ??i H?c t?p chuyên m?n d?a trên th?c ti?n Hi?p h?i ngh? nghi?p Ch?ng nh?n chuyên m?n Phát tri?n chuyên m?n Tr??ng ?ào t?o chuyên nghi?p Th?c hành ph?n t? ?ào t?o l?i Giáo d?c ngh? nghi?p Tr??ng d?y ngh? ??i h?c ngh? nghi?p C? v?n ngh? nghi?p S? tay tri?n v?ng ngh? nghi?p C?ng ty th?c hành Ngh? nghi?p Th? lành ngh? Ngh? nghi?p
Tham d?	Ngh? gi?i lao (c?ng vi?c) Ngh? vi?c t?m th?i Ngh? phép kh?ng l??ng N?m gián ?o?n (gap year) Ngh? phép Ngh? phép dài h?n V?ng m?t kh?ng báo tr??c Ngh? phép dài h?n (sabbatical) Ngh? ?m Máy ch?m c?ng
L?ch làm vi?c	Tu?n làm vi?c 35 gi? Ngày làm vi?c 8 gi? Gi? làm vi?c linh ho?t Tu?n làm vi?c 4 ngày Làm thêm gi? Làm thêm gi? h?i t? Làm vi?c theo ca Làm vi?c t? xa Th?i gian làm vi?c Tu?n làm vi?c và cu?i tu?n
Ti?n c?ng	Khung thu nh?p Thu? thu nh?p M?c l??ng ?? s?ng M?c l??ng t?i ?a M?c l??ng trung bình qu?c gia Danh sách các qu?c gia theo m?c l??ng trung bình Danh sách các qu?c gia chau ?u theo m?c l??ng trung bình L??ng t?i thi?u L??ng t?i thi?u ? Canada Pháp l?nh l??ng t?i thi?u Danh sách các qu?c gia có ch? quy?n ? chau ?u theo l??ng t?i thi?u L??ng t?i thi?u ? Hoa K? L??ng ti?n b? L??ng ti?n b? T? l? làm thêm gi? Ngh? có l??ng Ti?n l??ng theo hi?u su?t Ti?n l??ng Tr?n l??ng Ng??i lao ??ng nghèo
L?i ích ng??i lao ??ng	Ngh? phép hàng n?m Th? Sáu tho?i mái Ch?m sóc tr? ban ngày B?o hi?m khuy?t t?t B?o hi?m y t? B?o hi?m nhan th? Ngh? phép cho cha m? L??ng h?u Ngh? ?m Xe c?ng ty s? d?ng cá nhan
An toàn và s?c kh?e ngh? nghi?p	B?nh ??ng kinh và vi?c làm C?ng thái h?c Ti?ng ?n c?ng nghi?p Thi?t b? b?o h? cá nhan Ki?t s?c ngh? nghi?p B?nh ngh? nghi?p Gi?i h?n ph?i nhi?m ngh? nghi?p Tam ly h?c s?c kh?e ngh? nghi?p Ch?n th??ng ngh? nghi?p C?ng th?ng ngh? nghi?p Ch?n th??ng do c?ng th?ng l?p ?i l?p l?i B?nh v?n phòng Tai n?n lao ??ng T? vong ngh? nghi?p B?i th??ng lao ??ng ám ?nh n?i làm vi?c S?c kh?e n?i làm vi?c
C? h?i bình ??ng	Hành ??ng kh?ng ??nh Tr? l??ng c?ng b?ng cho c?ng vi?c ngang nhau
Vi ph?m	Danh sách các v? s?p ?? và bê b?i c?a t?p ?oàn Bê b?i k? toán Hành vi c?a t?p ?oàn T?i ph?m doanh nghi?p Gian l?n ki?m soát Danh sách các v? s?p ?? và bê b?i c?a t?p ?oàn Phan bi?t ??i x? trong vi?c làm Quy ??nh v? trang ph?c S? tay nhan viên Giám sát nhan viên ?ánh giá (n?i làm vi?c) Lu?t lao ??ng Qu?y r?i tình d?c Ng? trong gi? làm vi?c ?n c?p l??ng Ng??i t? cáo B?t n?t n?i làm vi?c Qu?y r?i n?i làm vi?c S? th? l? n?i làm vi?c
S? s?n lòng	C??ng bách dan s? Ngh?a v? quan s? C?ng vi?c kh?ng có t??ng lai Ch? ngh?a ngh? nghi?p c?c ?oan S? hài lòng trong c?ng vi?c Cam k?t v?i t? ch?c C?ng vi?c t?m th?i T? ch?i làm vi?c N? l? N? l? do n? Bu?n ng??i Tr?i lao ??ng Lao ??ng hình s? Lao d?ch H? th?ng tr? l??ng b?ng hàng hóa Lao ??ng c??ng b?c N? l? ti?n l??ng Ng??i nghi?n c?ng vi?c ác c?m v?i c?ng vi?c ??o ??c làm vi?c Can b?ng c?ng vi?c và cu?c s?ng S?ng ch?m l?i Cu?c s?ng ch?m
Ch?m d?t h?p ??ng lao ??ng	Vi?c làm tùy y Sa th?i (vi?c làm) Phòng tr?c xu?t Sa th?i ng?m Sa th?i sai trái Qu?n ly vi?c nhan viên r?i ?i Ph?ng v?n khi th?i vi?c Sa th?i t?m th?i Th?i gian th?ng báo ngh? vi?c Gi?y h?ng (ngh? vi?c) T? ch?c Th? t? ch?c Tái c?u trúc Ngh? h?u Ngh? h?u b?t bu?c Tu?i ngh? h?u Gói tr? c?p th?i vi?c B?t tay vàng Dù vàng T? l? thay ??i nhan viên
Th?t nghi?p	Rào c?n gia nh?p th? tr??ng lao ??ng cho cá nhan Suy thoái kinh t? (kinh t? h?c) ??i kh?ng ho?ng Suy thoái kinh t? dài Ng??i lao ??ng n?n lòng Th?t nghi?p ma sát Toàn d?ng lao ??ng Th?t nghi?p c?a sinh viên t?t nghi?p Th?t nghi?p kh?ng t? nguy?n Ph?c h?i kh?ng t?o vi?c làm ???ng cong Phillips Suy thoái kinh t? ??i suy thoái M?t vi?c làm do ??i suy thoái Danh sách các cu?c suy thoái kinh t? C?ng vi?c kh?ng b? ?nh h??ng b?i suy thoái Quan d? b? lao ??ng Các lo?i th?t nghi?p C?ng ??c v? th?t nghi?p, 1919 Tr? c?p th?t nghi?p Gia h?n tr? c?p th?t nghi?p Tr? c?p th?t nghi?p Danh sách các n??c theo t? l? th?t nghi?p Danh sách các n??c theo t? l? vi?c làm T? l? vi?c làm so v?i dan s? Th?t nghi?p c? c?u Th?t nghi?p do c?ng ngh? ???ng cong ti?n l??ng Th?t nghi?p thanh niên
Xem thêm b?n m?u B?n m?u: Các khía c?nh c?a t?p ?oàn B?n m?u: Các khía c?nh c?a c?ng vi?c B?n m?u: Các khía c?nh c?a ngh? nghi?p B?n m?u: Các khía c?nh c?a t? ch?c B?n m?u: Các khía c?nh c?a n?i làm vi?c B?n m?u:V? trí trong c?ng ty Template:Organized labor

x t s Khoa h?c x? h?i
C?n b?n	Nhan lo?i h?c (kh?o c? h?c v?n hóa x? h?i sinh h?c) Kinh t? h?c (kinh t? h?c vi m? kinh t? h?c v? m? kinh t? l??ng toán kinh t?) ??a ly (t? nhiên nhan v?n tích h?p th?ng tin vùng) L?ch s? v?n hóa khoa h?c ph? tr? kinh t? con ng??i quan s? chính tr? x? h?i Lu?t pháp (Lu?t h?c l?ch s? h? th?ng lu?t pháp c?ng t?) Ng?n ng? h?c (ky hi?u h?c) Chính tr? h?c (quan h? qu?c t?) so sánh tri?t h?c chính sách c?ng) Tam ly h?c (b?t th??ng nh?n th?c phát tri?n nhan cách x? h?i) X? h?i h?c (t?i ph?m h?c nhan lo?i h?c internet n?ng th?n ?? th?)
Liên ngành	Qu?n tr? (kinh doanh c?ng c?ng) Nhan-thú h?c Nghiên c?u khu v?c Nghiên c?u kinh doanh Khoa h?c nh?n th?c Nghiên c?u truy?n th?ng Nghiên c?u c?ng ??ng V?n hóa h?c Nghiên c?u phát tri?n Giáo d?c M?i tr??ng (khoa h?c x? h?i nghiên c?u) Nghiên c?u th?c ph?m Nghiên c?u v? gi?i Nghiên c?u toàn c?u L?ch s? x? h?i h?c L?ch s? c?ng ngh? Sinh thái nhan v?n Khoa h?c th?ng tin Quan h? qu?c t? Ng?n ng? h?c Truy?n th?ng h?c Tri?t h?c khoa h?c (kinh t? l?ch s? tam ly khoa h?c x? h?i) Quy ho?ch (s? d?ng ??t vùng ?? th?) Sinh thái chính tr? Kinh t? chính tr? X? h?i h?c chính tr? Y t? c?ng c?ng Khoa h?c vùng mi?n Khoa h?c, c?ng ngh? và x? h?i Nghiên c?u khoa h?c l?ch s? Khoa h?c x? h?i l??ng t? C?ng tác x? h?i Nghiên c?u thu?n chay
Th? lo?i khác	Khoa h?c hành vi Geisteswissenschaft Khoa h?c nhan v?n Nhan v?n h?c

混合型高脂血症是什么意思	十二生肖排第一是什么生肖	小孩为什么会得手足口病	氯仿是什么	口加女念什么
螳螂捕蝉什么意思	用牙膏洗脸有什么好处和坏处	倾城是什么意思	万人迷是什么意思	先父遗传是什么意思
紫外线过敏用什么药膏	上日下成念什么	下肢静脉曲张是什么原因引起的	什么药清肺最好	唐宝是什么意思
85年的属什么	紫皮大蒜和白皮大蒜有什么区别	红斑狼疮的症状是什么	为什么会耳鸣	hpv73阳性是什么意思

西贝是什么imcecn.com	秤砣是什么意思hcv8jop4ns0r.cn	宇宙是什么意思hcv7jop9ns9r.cn	大山羊是什么病520myf.com	阿胶是什么hcv9jop6ns2r.cn
两横两竖是什么字hcv8jop0ns8r.cn	凤毛麟角什么意思hcv9jop3ns8r.cn	小土豆是什么意思hcv8jop4ns6r.cn	尿常规红细胞高是什么原因hcv8jop6ns4r.cn	ecology是什么意思hcv8jop0ns7r.cn
武夷岩茶是什么茶onlinewuye.com	失眠吃什么hcv8jop2ns5r.cn	什么人会得免疫性脑炎sanhestory.com	做梦飞起来了是什么兆头hcv8jop5ns7r.cn	什么是吸附性义齿hcv8jop2ns4r.cn
莲花和荷花有什么区别hcv8jop7ns8r.cn	为什么会长口腔溃疡的原因hcv7jop9ns1r.cn	100mg是什么意思hcv8jop5ns7r.cn	02年属什么的96micro.com	怨念是什么意思hcv8jop2ns6r.cn